طلاق بائن و انواع آن

یکی از تقسیم بندی های طلاق، تقسیم طلاق، به رجعی و بائن می باشد. در قانون مدنی، موادی، به این موضوع که طلاق بائن چیست و انواع آن کدام است، اختصاص یافته است. طلاق بائن، اصطلاحا به طلاقی گفته می شود که در آن، امکان برگشت و رجوع زوج به زوجه وجود ندارد. بر اساس قانون مدنی، انواع طلاق بائن؛ طلاق خلع و طلاق مبارات، طلاق سوم، طلاق زن یائسه، طلاق زنی که بعد از ازدواج، با او آمیزش نشده است، می باشد.

طلاق، به عنوان ابزاری در جهت جدایی زوجین استفاده می شود. احکام مربوط به طلاق، از فقه اسلامی نشات گرفته اند که بر اساس آن، انواع طلاق، عبارت است از طلاق رجعی و طلاق بائن. البته تقسیم بندی طلاق، به رجعی و بائن، تنها یک دسته از تقسیمات طلاق به شمار می رود.

در طلاق رجعی، برای مرد، حق رجوع به زندگی مشترک، در ایام عده وجود دارد، ولی در طلاق بائن، احکام و آثار متفاوتی جاری است. طلاق بائن، دارای انواع مختلفی است که هریک از این انواع، شرایط مخصوص خود را دارد. لذا ضروری است از انواع آن و آثار حقوقی هر یک از آن ها، آگاهی داشت.

به همین دلیل، در این مقاله، به توضیحات کاملی در خصوص اینکه طلاق بائن چیست و انواع طلاق بائن کدامند، خواهیم پرداخت و احکام طلاق بائن را، بیان خواهیم نمود. در ادامه، با ما همراه باشید.

طلاق بائن چیست

همانطور که اشاره شد، یکی از انواع طلاق، طلاق بائن است. در پاسخ به این پرسش که طلاق بائن چیست، باید گفت: طلاق بائن، طلاقی است که برخلاف طلاق رجعی، مرد نمی تواند در ایام عده طلاق، به همسرش رجوع کند. رجوع، به این معنا است که بدون نیاز به انعقاد عقد ازدواج جدید، همان عقد ازدواج قبلی، با شرایط قبلی، دوباره به رسمیت شناخته خواهد شد و انگار، اصلا طلاقی صورت نگرفته است. طلاق بائن، آثاری که طلاق رجعی بر جای می گذارد را نخواهد داشت. از جمله اینکه زن، در طول مدت عده، حق دریافت نفقه نخواهد داشت و در صورتی که در مدت عده، یکی از طرفین فوت کند، دیگری از او ارث نخواهد برد.

انواع طلاق بائن

در ادامه توضیح مفهوم طلاق بائن و اینکه طلاق بائن چیست، باید به این موضوع بپردازیم که انواع طلاق بائن کدامند. به عبارت دیگر، مطابق قانون، در چه مواردی، طلاق، از نوع بائن است. ماده 1145 قانون مدنی، انواع طلاق بائن را نام برده که بر اساس آن، در موارد زیر، طلاق، از نوع طلاق بائن است:

طلاق زن یائسه

طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود: در صورتی که قبل از رابطه زناشویی میان زن و مرد ( مثلا در دوران عقد ) طلاق رخ دهد، طلاق از نوع بائن است.

سومین طلاق که پس از سه وصلت متوالی به عمل آید ، اعم از اینکه وصلت، در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید: در صورتی که زن و مرد، سه بار از هم طلاق بگیرند و دوباره ازدواج کرده یا در عده طلاق رجوع کنند، برای بار سوم، طلاقشان، طلاق از نوع بائن است.

طلاق خلع و مبارات، مادام که زن به عوض رجوع نکرده است: طلاق خلع و مبارات، از انواع طلاق بائن است که به سبب کراهت زن از مرد (طلاق خلع)، و یا کراهت طرفین نسبت به یکدیگر (طلاق مبارات)، واقع می شود. بدین نحو که در رابطه با مهریه در طلاق بائن خلع، زن، باید مالی را که می تواند، عین مهریه، بیشتر یا کمتر از آن باشد را به مرد بدهد، تا او حاضر به طلاق دادن زن بشود و در نوع مبارات آن، مالی تا میزان مهریه را به مرد بدهد. در این نوع طلاق، مرد دیگر امکان رجوع به زن را ندارد؛ مگر اینکه زن بخواهد، مالی را که به مرد تملیک کرده است را پس بگیرد یا اصطلاحا، به آن مال، رجوع کند که در این صورت، مرد نیز حق رجوع را خواهد داشت.

احکام طلاق بائن

در قسمت های قبل، در خصوص اینکه طلاق بائن چیست، توضیح دادیم. در این قسمت، قصد داریم تا در خصوص احکام طلاق بائن، به ذکر موارد و نکاتی بپردازیم. بر مبنای شرع و قانون مدنی، احکام طلاق بائن، شامل موارد زیر است:

طرفین باید، از اهلیت لازم، عقل، بلوغ و اختیار، برخوردار باشند.

هنگام جاری شدن صیغه طلاق، زن، نباید در دوران عادت ماهیانه خود باشد.

در صورتی که طلاق بائن، از نوع خلع یا مبارات است، زن باید مالی را که می تواند کمتر، برابر یا بیشتر از مهریه باشد، به مرد بذل کند.

طرفین باید، دادخواست خود، مبنی بر صدور حکم طلاق را، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، به دادگاه ارسال نمایند.

پس از جاری شدن صیغه طلاق، در صورتی که زن، یائسه یا باکره نیست، باید عده طلاق را به مدت سه ماه و ده روز نگه دارد.